DATC sẽ phát hành trái phiếu do Chính phủ bảo lãnh để hoán đổi trái phiếu Vinashin cho các chủ nợ. Trái phiếu mới có lãi suất 1%/năm, có kỳ hạn 12 năm và cả gốc lãi sẽ được trả 1 lần vào năm 2025. Vậy giá trị khoản trái phiếu này thực sự là bao nhiêu?
Trong thời gian gần đây câu chuyện về Vinashin một lần nữa được hâm nóng trở lại. Cuối cùng khoản vay trái phiếu 600 triệu, một thời đã gây “mất ăn mất ngủ” cho Việt Nam đã có giải pháp. Theo đó DATC sẽ phát hành trái phiếu do Chính phủ bảo lãnh để hoán đổi trái phiếu Vinashin cho các chủ nợ. Trái phiếu mới có lãi suất 1%/năm, có kỳ hạn 12 năm và cả gốc lãi sẽ được trả 1 lần vào năm 2025. Vậy giá trị khoản trái phiếu này thực sự là bao nhiêu?
Phân tích kịch bản suất chiết và NPV của 600 triệu USD trái phiếu Vinashin
Nguồn: Tính toán của tác giả
Cuối cùng số phận trái phiếu quốc tế của Vinashin cũng đã được an bài. Nghĩa vụ trả nợ sau cùng thuộc về Chính phủ Việt Nam nếu DATC (Công ty Mua bán nợ và tài sản tồn đọng của doanh nghiệp – thuộc Bộ Tài chính) không thể trả được nợ. Dù vẫn nhiều ý kiến quan ngại bởi cuối cùng Chính phủ cũng phải trả nợ cho doanh nghiệp. Tuy nhiên xét một cách tổng thể thì việc giải quyết được nợ của Vinashin rất có lợi cho Việt Nam khi muốn tiếp tục vay vốn trên thị trường quốc tế. Bên cạnh đó, điều này cũng tạo điều kiện cho Vinashin tái cấu trúc.
Còn nhớ vào đầu năm, Elliott Advisors - một công ty tài chính của Hà Lan đã mua lại nợ trái phiếu và khởi kiện Vinashin mẹ cùng 20 công ty con thuộc Tập đoàn Vinashin tại tòa án Luân Đôn. Việc Vinashin bị khởi kiện đã ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của Việt Nam và việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn. Tuy nhiên sau đó đơn kiện đã bị rút lại để Vinashin đàm phán với các chủ nợ. Theo thông tin trên báo chí có lúc Vinashin đã chính thức đề nghị mua lại nợ với giá bằng 35% mệnh giá ban đầu tương tương với 210 triệu USD. Tuy nhiên, các chủ nợ đã từ chối.
Quay lại với trái phiếu hoán đổi do DATC phát hành. Một số quan điểm trong thời gian gần đây cho rằng các chủ nợ được lợi khi thu được toàn bộ nợ do bảo lãnh của Chính phủ. Họ cũng cho rằng các ngân hàng trong nước phải “hy sinh” cho Vinashin vì chỉ được DATC mua nợ khoảng 30% mệnh giá, thay vì 100% như các chủ nợ nước ngoài. Để biết được quan điểm này chính xác không thì cần phải định giá được giá trị thật của trái phiếu Vinashin.
Tất nhiên, để định được giá trị trái phiếu này cũng khá phức tạp. Đầu tiên phải xác định mức chiết khấu hợp lý cho trái phiếu này. Hiện nay, trái phiếu hoán đổi này đang được giao dịch tại thị trường chứng khoán Singapore. Nhưng cho đến nay người viết vẫn chưa xác định lợi suất đang giao dịch tại đây là bao nhiêu. Tuy nhiên, bằng một vài phương pháp so sánh có thể xác định được giá trị trái phiếu Vinashin một cách tương đối.
Hiện tại, lãi suất trái phiếu quốc tế bằng USD của Việt Nam đang được giao dịch với lợi suất quanh mức 6-8%/năm. Trong khi đó lãi suất đi vay trên thị trường quốc tế một số doanh nghiệp Việt Nam cũng khoảng 10-12%. Như vậy, mức lợi suất hợp lý cho trái phiếu hoán đổi của DATC có bảo lãnh của Chính phủ sẽ vào khoảng 8-10%. Tuy nhiên,với việc trả lãi và gốc chỉ có 1 lần vào cuối kỳ thì mức sinh lời đòi hỏi thực tế của nhà đầu tư có thể lên tới 9-11%.
Như vậy, với khối lượng trái phiếu DATC phát hành là 626.80 triệu USD, thì tổng số tiền mà DATC phải trả cho chủ nợ vào năm 2025 là 708.28 triệu USD. Chiết khấu số tiền này về thời điểm hiện tại với suất chiết khấu 10% cho kết quả trị giá hiện tại ròng (NPV) của trái phiếu là 225.68 triệu USD, bằng 37.61% giá trị gốc trái phiếu. Mức giá này cũng khá sát với mức giá mà Vinashin đề nghị mua trước đó.
Khảo sát với mức lợi suất yêu cầu dao động từ 5% đến 12% ta thấy, NPV cao nhất của trái phiếu này là 393 triệu USD, còn thấp nhất là 181 triệu USD. Như vậy, kết quả tính toán đó cho thấy chủ đầu tư chắc chắn sẽ thu được về 708.28 triệu USD vào năm 2025 nhưng nếu chiết khấu về thời điểm hiện tại thì giá trị thực tế của trái phiếu chỉ còn trong khoảng 181 đến 393 triệu, tương đương 30% đến 66% khoản nợ ban đầu, tương ứng với lợi suất yêu cầu từ 5 đến 12%. Điều này cũng đồng nghĩa với việc nếu một nhà đầu tư mua lại trái phiếu Vinashin là 30% mệnh giá họ có thể có lợi suất là 12%, mức khá cao so với lãi suất USD hiện một nay. Còn nếu trái chủ nào mua lại khoản nợ này với giá 66% nợ gốc thì suất sinh lời họ thu được chỉ có 5%. Tuy nhiên, nếu ai mua lại với giá gốc thì lợi suất của họ chỉ còn chưa tới 1%.
Cách đây vài năm, trái phiếu Vinashin từng được giao dịch quanh mức 40-60% mệnh giá. Thậm chí có thời điểm giá trái phiếu này giảm xuống chỉ còn 30% mệnh giá. Có thông tin cho rằng có một số nhà đầu tư trong nước đã mua được một phần khoản nợ này với giá bằng khoảng 40% mệnh giá. Sau khi tái cấu trúc thì mức sinh lời họ thu được khoảng 9%/năm, đây là một mức khá cao so với lãi suất USD hiện nay. Như vậy, những trái chủ mới của Vinashin dường như vẫn được lợi sau khi nợ được tái cấu trúc.
Huỳnh Bá
CÔNG LÝ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét