Khi thực hiện đầu cơ giá lên, thị trường đã không đặt cược vào sự mất cân đối trong quan hệ cung – cầu về USD. Thị trường đặt cược vào những tác động tiêu cực của việc đồng USD đang mạnh ảnh hưởng tới xuất khẩu và tăng trưởng GDP của Việt Nam.
Sáng nay (ngày 15/4/2015) Viện Kinh tế - Tài chính (Học viện Tài chính) đã tổ chức hội thảo Chính sách tỷ giá của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
Thông tin tại hội thảo cho biết quan sát, trên thị trường ngoại hối, tỷ giá VND/USD trong khoảng 1 tháng trở lại đây đã tăng mạnh, có lúc lên đến 21.800 VND/USD tại thị trường tự do và hiện vẫn neo ở mức sát trần cho phép trên thị chính thức.
Ngân hàng Nhà nước đã có lý giải về sự biến động tỷ giá trong thời gian qua chủ yếu là do yếu tố tâm lý. Mặc dù, cách giải thích này có phần hợp lý khi nhìn vào diễn biến của thị trường, cụ thể là:
Xét về khía cạnh nguồn cung USD, về tổng thể cán cân thanh toán của Việt Nam vẫn đang thặng dư 2,8 tỷ USD trong quý I/2015 và NHNN trong 3 tháng đầu năm 2015 vẫn mua ròng ngoại tệ.
Xét về phía cầu USD, việc lạm phát thấp, lãi suất tiết kiệm thực sự đạt mức cao trong hơn 1 thập kỷ qua và dòng tiền gửi tiết kiệm bằng VND vẫn đang chảy mạnh vào hệ thống ngân hàng cho thấy, nhu cầu nắm giữ USD đã không còn mạnh như trước đây.
Bên cạnh đó, các nhu cầu về ngoại tệ cho sản xuất, nhập khẩu đều được đáp ứng và các giao dịch USD cũng vẫn được thực hiện trong biên độ do NHNN quy định
Tại sao tỷ giá biến động?
Theo lý giải của Tiến sĩ Nguyễn Đức Độ, thị trường dường như đang có vẻ chờ đợt một quyết định điều chỉnh tỷ giá từ phía NHNN.
“Sự chờ đợi này có thể xuất phát từ những suy luận là đồng USD đang lên giá mạnh sẽ ảnh hưởng tiêu cực dến xuất khẩu cũng như tăng trưởng kinh tế của Việt Nam” – Tiến sĩ Độ nói.
Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, Chính phủ cũng sẽ quyết tâm đạt được mục tiêu tăng trưởng 6,2% đã đề ra và khu vực xuất khẩu của nền kinh tế đang trong bối cảnh bất lợi, NHNN sẽ điều chỉnh tỷ giá để hỗ trợ Chính phủ đạt mục tiêu này.
Trên quan điểm đó, thì tiến sĩ Độ cho rằng: Tỷ giá nếu điều chỉnh để hỗ trợ xuất khẩu thì điều chỉnh càng sớm càng tốt.
Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, NHNN đưa ra thông điệp rằng “ trong thời gian tới NHNN sẽ tiếp tục điều hành tỷ giá ổn định trong biên độ đề ra từ đầu năm”, thị trường có thể hiểu đó là một tuyên bố “mềm”, bởi NHNN đã không nói cụ thể sẽ tiếp tục ổn định mức tỷ giá hiện nay trong khoảng thời gian bao lâu, tức là vẫn có khả năng NHNN sẽ điều chỉnh tỷ giá trong tương lai gần.
Như vậy, khi thực hiện đầu cơ giá lên, thị trường đã không đặt cược vào sự mất cân đối trong quan hệ cung – cầu về USD. Thị trường đặt cược vào những tác động tiêu cực của việc đồng USD đang mạnh ảnh hưởng tới xuất khẩu và tăng trưởng GDP của Việt Nam.
“Đây cũng chính là ‘gót chân asin’ khiến cho NHNN chưa thể đưa ra tuyên bố ‘cứng’. Và khi NHNN dành cho mình một khoảng trống để có sự linh hoạt trong chính sách, thị trường cũng có thêm một khoảng trống để đầu cơ” – Tiến sĩ Độ phân tích.
Tuy nhiên, do trên thị trường không có sự mất cân đói về cung – cầu USD đồng thời NHNN đã tuyên bố mức điều chỉnh tối đa trong năm 2015 là 2% các nhà đầu cơ chỉ có thể tạo ra những con sóng nhỏ với biên độ dao động của tỷ giá không vượt quá mức 2%, tương đương mức điều chỉnh tỷ giá kỳ vọng là 1% và cộng với 1% biên độ dao động.
Tác động của tỷ giá đến lãi suất
Tại Việt Nam do tình trạng đô la hóa, nên việc kỳ vọng tỷ giá tăng sẽ khiến cho người dân chuyển sang nắm giữ vàng, USD và khiến cho lãi suất huy động và cho vay tăng theo.
Các tính toán cho thấy, tỷ giá VND/USD tăng 1% USD sẽ khiến cho lãi suất huy động tăng khoảng 0,3 – 0,33%, còn lãi suất cho vay tăng khoảng 0,35 – 0,4%.
Như vậy, việc điều chỉnh tỷ giá 2% mỗi năm sẽ khiến cho mặt bằng lãi suất tăng thêm khoảng 0,6 – 0,8%. Còn nếu mức điều chỉnh tỷ giá là 3%/năm thì lãi suất sẽ bị đội lên thêm khoảng 1 – 1,2%.
Tuy nhiên, sự gia tăng của tỷ giá VND/USD không phải là trở ngại duy nhất, đồng thời cũng không phải là trở ngại lớn nhất đối với mục tiêu hạ mặt bằng lãi suất huy động và cho vay như hiện nay.
Bên cạnh đó, những vấn đề như nợ xấu thâm hụt ngân sách, nợ công, phát hành trái phiếu Chính phủ… có thể mới là những nhấn tố chính khiến mặt bằng lãi suất bị đội lên khoảng 1,5% trong giai đoạn từ năm 2012 đến nay.
Khánh Nhi
Theo Trí thức trẻ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét